De Europese klimaatregelgeving wordt de komende jaren verder aangescherpt. Met de invoering van ETS 2 komt er een nieuw emissiehandelssysteem voor sectoren die tot nu toe buiten het bestaande ETS 1 vielen. Dit heeft directe gevolgen voor organisaties die afhankelijk zijn van fossiele energie, zoals bedrijven in industrie, bouw, logistiek en mobiliteit.

Met de invoering van ETS 2 zullen de kosten vanaf 2028 voor emissierechten steeds sterker doorwerken in energie- en brandstofprijzen. Bedrijven die hun uitstoot al goed monitoren en reduceren, zijn beter voorbereid op deze kostenstijging.

Waarom komt ETS 2 er?

De Europese Unie wil ook de gebouwde omgeving en het wegtransport betrekken bij de reductie van broeikasgasemissies. Deze sectoren zijn samen verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de Europese uitstoot.

Met ETS 2 wil de EU de emissies in deze sectoren met 42% verminderen in 2030 ten opzichte van 2005. Het systeem werkt volgens het principe van cap and trade: er is een jaarlijks dalend emissieplafond en bedrijven kunnen emissierechten verhandelen.

Wie krijgt ermee te maken?

In Nederland vallen vooral brandstof- en energieleveranciers onder de nieuwe verplichtingen. Zij moeten:

Gevolgen voor bedrijven

Leveranciers van fossiele brandstoffen en aardgas kunnen de kosten van emissierechten doorberekenen aan hun klanten. Hierdoor stijgen zowel de kosten voor motorbrandstoffen als voor aardgas in de gebouwde omgeving.

Op basis van berekeningen van CE Delft en beleidsinformatie uit Kamervragen kunnen de extra kosten in 2027–2030 als volgt worden ingeschat:

Deze extra kosten benadrukken de financiële prikkel om energie te besparen en over te stappen op duurzame alternatieven. Bedrijven die hun uitstoot tijdig inzichtelijk maken en structureel reduceren, kunnen de impact van ETS 2 beperken en strategisch anticiperen op toekomstige prijsontwikkelingen.

De rol van de CO₂-Prestatieladder

ETS 2 benadrukt het belang van betrouwbare emissiedata en structurele reductie. De CO₂-Prestatieladder biedt organisaties hiervoor een praktisch en aantoonbaar kader:

Daarnaast werkt de Europese Commissie aan een teruggaveregeling voor situaties waarin ETS 2-kosten onterecht worden doorberekend. De Ladder kan hierbij helpen door duurzaam energiegebruik transparant en verifieerbaar vast te leggen.

Vooruitblik

De invoering van ETS 2 vormt een belangrijke volgende stap in het Europese klimaatbeleid. Het systeem vergroot de financiële verantwoordelijkheid van brandstofleveranciers en stimuleert bedrijven om te investeren in verduurzaming.

Voor organisaties biedt dit zowel een uitdaging als een kans: wie nu inzet op emissiereductie, energiebesparing en transparante rapportage, is beter voorbereid op de toekomstige CO₂-kosten. De CO₂-Prestatieladder ondersteunt bedrijven om die stappen onderbouwd en aantoonbaar te zetten.

Wat is een emissiehandelssysteem?

Een emissiehandelssysteem (ETS) is een marktsysteem waarmee overheden de totale hoeveelheid broeikasgassen limiteren. Ze stellen een emissieplafond vast dat jaarlijks daalt. Voor elke ton CO₂ is één emissierecht nodig. Bedrijven moeten voldoende rechten inleveren voor hun uitstoot en kunnen rechten kopen of verkopen op de markt (cap and trade).

Dit zorgt ervoor dat uitstoot een prijs krijgt: hoe meer een organisatie uitstoot, hoe hoger de kosten. Bedrijven worden zo gestimuleerd om te investeren in energie-efficiëntie en duurzame alternatieven.