CO2-Prestatieladder 4.0 probeert zo goed mogelijk aan te sluiten bij internationale normen en wetgeving, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en het Science Based Targets initiative (SBTi). Maar wat is precies hun onderlinge relatie? En waarin verschillen ze of komen ze juist overeen? In deze blog gaan we in op de uitdagingen en kansen voor organisaties bij het integreren van de Ladder, CSRD en SBTi.
Wie zich binnen een organisatie bezighoudt met emissiereductie wordt vaak bedolven onder de afkortingen, richtlijnen, normen en standaarden. Vaak is het een enorme klus om uit te zoeken wat alles precies inhoudt en hoe ze onderling met elkaar verbonden zijn. Bijvoorbeeld als het gaat om de relatie tussen de CO₂-Prestatieladder, de CSRD en het SBTi.
De CO₂-Prestatieladder is een instrument dat bedrijven en overheden helpt bij het reduceren van CO₂-uitstoot binnen de eigen organisatie en in de keten. Door met een managementsysteem inzicht te krijgen in CO2-emissies kunnen organisaties op systematische en structurele basis werken aan vermindering van hun uitstoot. Daarnaast kan de CO₂-Prestatieladder worden ingezet als aanbestedingsinstrument.
De Corporate Sustainability Reporting Directive is een Europese richtlijn die grote organisaties verplicht om te rapporteren over drie thema’s: milieu, sociaal en bestuur (Environmental, Social & Governance). In het verslag legt een bedrijf vast hoe deze thema’s invloed hebben op de eigen organisatie en op de omgeving. De eisen waar een CSRD-verslag aan moet voldoen, staan beschreven in de European Sustainability Reporting Standards (ESRS).
Het Science Based Targets initiative is een samenwerking tussen onder meer het World Resources Institute, het Global Compact van de Verenigde Naties en het Wereldnatuurfonds. Het initiatief helpt bedrijven met tools, standaarden en richtlijnen om klimaatdoelen richting 2050 te stellen die overeenkomen met de nieuwste wetenschappelijke bevindingen, de zogeheten Science Based Targets.
De CO2-Prestatieladder, CSRD en het SBTi hebben zowel overeenkomsten als verschillen.
De CO2-Prestatieladder, CSRD en het SBTi zijn allen in lijn met de standaarden van het Greenhouse Gas Protocol (GHG) en de doelen van het klimaatakkoord van Parijs. Ook richten ze zich allemaal op emissies in zowel scope 1, 2 als 3 en hebben ze als vereiste dat er een klimaatvoetafdruk en klimaatdoelen worden opgesteld en dat hier op transparante wijze over wordt gecommuniceerd. Ook is er bij alle drie sprake van een validatie, in het geval van de Ladder en CSRD door een derde partij.
Tegelijkertijd is er een aantal verschillen tussen de Ladder, CSRD en het SBTi. De belangrijkste hiervan zijn:
Jeroen Scheepmaker (BLU3Point): ‘De CSRD en het SBTi hebben een bepaalde drempel. De CO2-Prestatieladder neemt je bij de hand en helpt je om dingen op te zetten en intern te verankeren’
De CO₂-Prestatieladder 4.0, CSRD en het SBTi kunnen op een slimme manier aan elkaar worden gekoppeld. Zo zorgt de Ladder voor onderbouwing van de CSRD-rapportage. De Ladder biedt handvatten voor het opstellen van een klimaatplan en het gestructureerd verzamelen van data en een CO2-managementsysteem waarmee u borgt dat u de maatregelen en ambities nakomt en hierover transparant communiceert. Door gebruik te maken van de SBTi-methode weet u dat uw reductiedoelstellingen een wetenschappelijke basis hebben.
Marieke Reijnen (Duurzame Cijfers): ‘Het CO2-managementsysteem van de CO2-Prestiateladder kun je gebruiken binnen de CSRD. Dat is een mooie samenwerking die je kunt vinden als je CSRD-plichtig bent’
In onderstaande video gaan Jeroen Scheepmaker, Marieke Reijnen en Marjan Kloos dieper in op de relatie tussen de CO₂-Prestatieladder 4.0, CSRD en SBTi. Ze beantwoorden ook vragen van bedrijven en organisaties die bij de sessie aanwezig waren. De belangrijkste vragen die gesteld zijn, worden in onderstaande FAQ behandeld. Mocht u na het terugkijken van de webinarsessie toch nog vragen hebben, dan kunt u contact met ons opnemen.
>> Uitgebreider lezen over de relatie tussen de CO₂-Prestatieladder en CSRD? Lees dan dit artikel.
>> Of lees dit artikel waarin we dieper ingaan op de relatie tussen de CO₂-Prestatieladder en SBTi.
De footprint wordt altijd gecontroleerd tijdens de externe audit. Bij uitgebreidere emissie-inventarissen kan hierbij sprake zijn van een steekproef, waarbij het zwaartepunt van de controle van jaar tot jaar kan verschillen.
Zeker. Veel van de onderwerpen en eisen zullen immers overlappen (zoals het bepalen van de scope 1, 2 en 3 uitstoot) of minstens raakvlakken met elkaar hebben (zoals het maken van een communicatieplan of samenwerken met partners). Als er sprake is van overlap, is CO₂-Prestatieladder versie 4.0 zo opgesteld dat in principe volstaan kan worden met één rapportage voor verschillende instrumenten. Bij de overige onderwerpen is de Ladder een uitstekende aanvulling dat ook helpt bij het vergroten van de impact van de CSRD en SBTi.
Een organisatie die nu wil starten kan voor beide systemen kiezen. Hierbij gelden wel enkele afwegingen, zoals dat bij 4.0 de audit pas vanaf 14 juli 2025 kan plaatsvinden en de vraag wanneer aanbestedende diensten waarschijnlijk zullen overstappen. Zie voor een uitgebreidere toelichting dit artikel.
Voor alle organisaties die elektriciteit van het net afnemen geldt dat zij alleen bij nul uitstoot voor elektriciteit kunnen komen als zij Garanties van Oorsprong (GvO’s) uit eigen land kopen. Het maakt hierbij niet uit of zij op een ander moment elektriciteit aan het net geleverd hebben (uit bijvoorbeeld zonnepanelen). Lees hier meer over de Ladder en groene stroom.
Hoewel er overlap is, betreft het een andere aanpak. Allereerst is het aantal thema’s in de dubbele materialiteitsanalyse (DMA) veel groter dan klimaatverandering: dit gaat ook over bv. vervuiling, mensenrechten, goed bestuur en watergebruik. Als we ons beperken tot klimaatverandering gaat de ene helft van de DMA over de financiële gevolgen van klimaatverandering/-beleid voor de organisatie. Dit valt buiten de Ladder. De andere helft gaat over de impact van de organisatie op klimaatverandering. Dit is ook het thema van de impact- en invloedanalyse. Een verschil is dat de Ladder hierbij verder kijkt dan scope 1, 2 en 3 doordat ook biogene emissies, CO₂-verwijderingen en vermeden emissies meegenomen worden. Een ander verschil is dat de Ladder een meer gestructureerde aanpak aanbiedt met een tabel die deels gevuld met kwantitatieve data tot een rangorde komt.
Gemeenten zijn, in tegenstelling tot grote bedrijven, niet verplicht om met de CSRD te werken. Voor hen is dus zowel de CSRD als de Ladder een keuze. Gemeenten die kiezen voor de Ladder zullen op het thema klimaat weinig toegevoegde waarde uit een CSRD-rapportage halen verwachten wij. De Ladder reikt immers in veel gevallen verder dan de CSRD. Op alle andere thema’s, zoals mensenrechten en goed bestuur, kan de CSRD uiteraard wel zinvol zijn.
Vanaf 14 juli 2025. Lees hier alles over de overgangsregeling.
Het omnibuspakket is een voorstel van de Europese Commissie om meerdere duurzaamheidswetten, waaronder de CSRD samen te voegen, te vereenvoudigen en uit te stellen. Hoewel het grootste deel nog niet door de EU-lidstaten en het Europees Parlement is goedgekeurd betekent het op dit moment dat minder organisaties op korte termijn CSRD-plichtig zijn. Lees dit artikel voor meer over dit onderwerp.
Als alle concurrenten die zich inschrijven op een aanbesteding hetzelfde niveau hebben zal er bij die aanbesteding geen onderscheidend vermogen zijn m.b.t. het CO₂-Prestatieladdercertificaat. De praktijk is echter dat dit in veel (deel)sectoren nog lang niet het geval is: er zijn nog veel ongecertificeerde organisaties of er is nog veel variatie in niveaus. Dit laatste zal met de introductie van 4.0, en het verhoogde ambitieniveau alleen maar toenemen.
Zero emissies betekent letterlijk: nul uitstoot van fossiele broeikasgassen. Dat is het uiteindelijke doel van het klimaattransitieplan op trede 3. Versie 4.0 geeft, net als in eerdere handboeken, hierbij geen ruimte aan CO₂-compensatie. Met CO₂-compensatie wordt bedoeld dat een deel van de scope 1, 2 of 3 emissies van een organisatie zouden kunnen worden weggestreept tegen koolstofkredieten (carbon credits) die een organisatie koopt op de vrijwillige koolstofmarkt. Als van CO₂-compensatie gebruik wordt gemaakt, zou sprake zijn van ‘net-zero’ of netto-nul uitstoot.
Het belangrijkste verschil is dat de organisatie in het klimaattransitieplan (ktp) van de Ladder verder moet kijken dan haar eigen keten(s) en dus voorbij scope 1, 2 en 3. We noemen dit overige beïnvloedbare emissies (OBE). Ook een verschil is dat de Ladder geen aandacht vraagt voor de financiële gevolgen van klimaatverandering/-beleid op de organisatie (de CSRD doet dit wel), maar alleen voor de impact van de organisatie op het klimaat. Een ander verschil is dat de CSRD-rapportage gecontroleerd wordt door een accountant, terwijl de CO₂-Prestatieladder gecontroleerd wordt door een auditor. Een laatste verschil is dat de Ladder alleen kijkt naar CO₂-reductiemogelijkheden van de organisatie en geen ruimte geeft aan CO₂-compensatie met koolstofkredieten zoals wel met de CSRD het geval kan zijn. Lees hier meer over de relatie tussen de CO₂-Prestatieladder en CSRD.
De Ladder is hier strenger dan de CSRD: een organisatie wordt op alle treden geacht haar kortetermijndoelstellingen te halen of haar voorgenomen kortetermijnmaatregelen uit te voeren. Passend bij een managementsysteem is er uiteraard ruimte voor continue verbetering als het halen van doelstellingen of maatregelen toch onmogelijk blijkt. Dit wordt comply-or-explain genoemd. Omdat ‘comply’ het uitgangspunt is, zal een organisatie met een goed onderbouwd verhaal moeten komen als ‘explain’ noodzakelijk blijkt.
MKB-bedrijven met minder dan 250 FTE (o.a.) hoefden al niet voor de CSRD te rapporteren. Met het nieuwe voorstel wordt ook de kans verkleind dat zij zich in de keten van een CSRD-plichtig bedrijf bevinden. Waarschijnlijk zal hen dus minder vaak om duurzaamheidsrapportages gevraagd worden.
Lees in dit artikel alles over de overgangsregeling.
Als het pakket wordt aangenomen zijn dat bedrijven met minimaal 1.000 FTE en die daarnaast minimaal 50 miljoen omzet of 25 miljoen balanstotaal hebben. Meer lezen over het omibusvoorstel >
CO2-Prestatieladder 4.0 probeert zo goed mogelijk aan te sluiten bij internationale normen en wetgeving, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en het Science Based Targets initiative (SBTi). Maar wat is precies hun onderlinge relatie? En waarin verschillen ze of komen ze juist overeen? In deze blog gaan we in…
Nu de urgentie om klimaatverandering aan te pakken toeneemt, worden organisaties geconfronteerd met een groeiend aantal instrumenten om hun CO₂-voetafdruk te verkleinen. Twee van deze instrumenten – het Science Based Targets initiative (SBTi) en de CO₂-Prestatieladder – staan bekend om hun effectiviteit bij het sturen op betekenisvolle emissiereductie. Hoewel…
Nieuwsbrief ontvangen?
"*" geeft vereiste velden aan